اهمیت دوست در دوران کودکی و نوجوانی
در روایات اسلامی دوست خوب به اب گوارایی تشبیه شده که تشنگی انسان را برطرف می سازد داشتن دوست و رفیق یا بی بهره بودن از ان در دوران کودکی بر شاد زیستن افراد در بزرگسالی اثر می گذارد کودکان در دوستی هایشان می توانند مهارتهایی مانند اعتماد کردن و مورد اعتماد واقع شدن را بیاموزند تحقیقات نشان داده است کودکانی که قادر نیستند به بچه های دیگر نزدیک شوند و با انها طرح دوستی بریزند و یا انکه دیگران انها را از خود دور می کنند و در جمع خود راه نمیدهند در مدرسه تنها می مانند و از درس خواندن لذت نمی برند کمی بعد نیز یعنی زمانی که این کودکان تنها بزرگ می شوند نسبت به همکلاسیهایشان ناسازگارتر خواهند بود دوستان در یکدیگر تاثیر متقابل دارند و خلق و خوی انها بر روی هم اثر می گذارد بنابراین اگر کودکان با کسانی دوست شوند که صفاتی مغایر با صفات انها داشته باشند در رشد شخصیت انان نقش بسزایی دارد برای مثال اگر کودکی انزواطلب با بچه ای اهل معاشرت دوست شود و یا کودکی ترسو از دوستی با بچه ای نترس و جسور برخوردار گردد به برقراری تعادل در شخصیت انان کمک می کند در اغاز تحصیل و در کلاس اول همبازیهای کودک اهمیت زیادی در زندگی او دارند و گاهی اوقات وابستگی های زودگذری که در هنگام بازی شکل می گیرد برای رشد اجتماعی انان ضروری است
دوستی در نوجوانی
دوستی یکی از مسایل مهم در دوره ی نوجوانی است نوجوانان نیاز به رفاقت دارند برای دوستی اهمیت فراوان قائلند و نسبت به دوستان خود وفادار هستند دوستی های این دوره نسبت به دوره ی کودکی عمیق تر می شود نوجوان در پی کسب استقلال از خانواده به گروه همسالان گرایش پیدا می کند اجتماع نوجوانان محیطی را به وجود می اورد که در شخصیت هریک از انان اثر می گذارد و نقطه اتکایی برای انها محسوب می شود داشتن دوستان خوب نوجوانان را از تنهایی نجات می دهد و سبب رشد عاطفی و اجتماعی انان می گردد محروم شدن از این نعمت موجب افسردگی،منزوی و غیر اجتماعی شدن انان می شود و برای اینده شان زیانبار است نوجوانان در مقابل دوستانشان بسیار تاثیر پذیر هستند "بی شاپ2" در مطالعه ای نشان داد که تصمیم به ادامه ی تحصیل در نوجوانان تحت تاثیر دوستان انها بوده است پذیرفته شدن در جمع دوستان برای نوجوانان اهمیت بسزایی دارد ممکن است دلیل کناره گیری نوجوانان از جمع همسالانش نداشتن مهارت اجتماعی،عزت نفس پایین و احساس بی ارزشی باشد در این صورت می توان مهارت های ارتباطی را به او اموزش داد و به وی کمک کرد تا بتواند در جمع پذیرفته شود
پدر و مادر و دوستان فرزندشان
تقریبا تمامی پدران و مادران نگران دوست یابی فرزندان خود هستند بعضی از کودکان قادر به پیدا کردن دوست نیستند اما راههایی برای کمک به انها وجود دارد به عبارت دیگر دوست یابی را میتوان اموخت زمانی که کودک دوستی ندارد اما به دوست شدن با دیگران تمایل نشان می دهد ممکن است راه و روش دوست یابی را نداند بنابراین میتوان او را راهنمایی کرد و به او یاد داد که چگونه به کودکان نزدیک شود به عنوان مثال می توانید بفهمید که همکلاسیهای فرزندتان کدام بازی را بیشتر دوست دارند و مطمئن شوید که او تمامی قوانین ان بازی را می داند اگر بازی مورد علاقه ی کودکان به مهارتهای خاصی مانند توپ بازی ،پریدن و ... نیاز دارد در خانه با او تمرتن کنید یکی از موضوعات مهم در دوستیهای دوران کودکی سهیم شدن در شادیهای گروهی است کودک را تشویق کنید که موارد مشترک بین خود و دیگران را ببیند و از انها برای برقرار کردن ارتباط استفاده کند به کودکان یاد دهید که از رفتار پرخاشگرانه و تحکم امیز اجتناب کنند به انها کمک کنید تا اهمیت رعایت نوبت و هنر سازگاری با دیگران را بیاموزند و احساسات و علائق کودکان دیگر را درک کنند گاهی اتفاق می افتد که کودکی از طرف کودکان دیگر پذیرفته نمی شود اگر پذیرفته نشدن از طرف دیگران تکرار می شود کودک احساس عدم لیاقت می کند در حالی که او نیز دارای شایستگی هایی است می توانید به کودکانی که از اعتماد به نفس پایین رنج می برند کمک کنید و نگرش انان را نسبت به خودشان تغییر دهید مثلا اگر در کودکی از طرف همسالان خود پذیرفته نشده اید این تجربه را برای انان بازگو کنید و بگذارید بدانند که دیگران نیز چنین تجاربی داشته اند به انها کمک کنید که ماورای لحظه را ببینند و به اینده بنگرند به کودکان خود اجازه دهید که خود دوستانشان را انتخاب کنند این امر یکی از عوامل مهم رشد انهاست اما برای انکه به وسیله ی دوستان خود به انحراف کشانده نشوند توجه و مراقبت پدران و مادران و اولیای مدارس ضروری است بعضی از خانواده ها در این مورد به اندازه ای سخت گیر هستند که اجازه ی دوستی با کسی را به فرزند خود نمی دهند این روش درست نیست زیرا که انها نیاز به محبت کردن و مورد محبت واقع شدن دارند و در تعامل با دوستانشان اجتماعی شدن را می اموزند البته تمام دوستان فرزندتان کاملا مورد تایید شما نیستند اما همه ی دوستی ها نیز خطرناک نیست سعی کنید مستقیما در دوست یابی فرزندان خود دخالت نکنید و انها را وادار نسازید که تمام دوستانشان را کاملا بر طبق معیارهای شما انتخاب کنند زیرا اگر انان دوست مناسبی انتخاب نکنند خودشان متوجه خواهند شد اما اگر انها را تحت فشار قرار دهید به دفاع از دوستان خود بر می خیزند و در برابر شما مقاومت می کنند بهتر است حرکت والدین در کنار فرزندانشان باشد نه در مقابل انها شیوه های مختلفی برای گرایش کودکان به دوستی های سالم و سودمند وجود دارد به عنوان مثال موقعیت هایی را ترتیب دهید که کودک وقت بیشتری را با گروهی که برای دوستی با او مناسب می دانید بگذراند تا بتواند انها را بشناسد و بین انها دوستی برقرار شود اما برای این کار به او فشار نیاورید و عقیده ی خود را بر وی تحمیل نکنید همچنین می توانید کودک خود را تشویق کنید که دوستانش را به خانه دعوت کند در این صورت انها در کنار هم اوقات دلپذیری خواهند داشت و شما می توانید دوستانش را بهتر بشناسید
|